سرطان پوست
سرطان پوست شایعترین سرطان در جهان است. این بیماری اگرچه معمولاً قابل درمان است ، اما یک نگرانی عمده در زمینه سلامتی است زیرا افراد زیادی را مبتلا می کند. حدود نیمی از افراد روشن پوست که تا 65 سال زندگی می کنند حداقل یک سرطان پوست دارند. با محافظت از پوست در برابر آفتاب و اشعه ماورا بنفش می توان جلوی بیشتر این موارد را گرفت.
تومور بدخیم پوستی ، با گذشت زمان ، در سطح پوست ظاهر می شود. این امر باعث می شود این سرطان تنها نوع سرطانی باشد که تقریباً همیشه در مراحل اولیه و قابل درمان شناسایی می شود.
انواع سرطان پوست: سرطان های پوست به دو دسته عمده تقسیم می شوند: ملانوم و غیر ملانوم. ملانوم
ملانوما کشنده ترین نوع سرطان پوست است. انجمن سرطان آمریكا بیش از 7،900 مورد مرگ و بیش از 62،000 مورد جدید ملانوم را در سال در ایالات متحده تحمین زده است.در ایران سالانه حدود دو هزار مورد جدید ملانوم گزارش میشود.
ملانوم نوعی نادر و بسیار تهاجمی از سرطان پوست است که در ملانوسیت ها ایجاد می شود. ملانوسیت ها سلول هایی هستند که ملانین یا همان رنگدانه پوست را تولید می کنند.
ملانوم رااگر زود شناسایی نکنید و آن را درمان نکنید می تواند به سرعت تبدیل به یک بیماری غیر قابل درمان شود.
ملانوم ، یک سرطان بالقوه تهاجمی و تهدید کننده زندگی است. این سرطان می تواند از بافت تیره پوست مانند خال یا نشان تولد و همچنین در پوست بارنگدانه معمولی شروع شود. در آقایان ، این حالت معمولاً ابتدا روی سر ، گردن یا بین شانه ها و باسن ظاهر می شود. در خانمها بیشتر روی بازوها و پاها دیده میشود. همچنین ممکن است در کف دست ، کف پا ، زیر ناخن پا ، در آسترهای مخاط (مثلاً در دهان ، واژن یا مقعد) و حتی در چشم ظاهر شود.در ایران عمدتا در ناحیه کف پا ظاهر میشود.یافتن ملانوما چندان سخت نیست و با شناسایی بموقع معمولاً قابل درمان است. اما رشد آن سریعتر از انواع دیگر سرطان پوست است و می تواند فراتر از پوست شما به سایر قسمت های بدن از جمله استخوان ها و مغز گسترش یابدکه در اینصورت درمان آن بسیار سخت است و گاهی قابل درمان کامل نیست.
غیر ملانوم
اکثر سرطان های پوستی غیر ملانوم هستند ، به این معنی که ملانوسیت ها را درگیر نمی کنند.
شایعترین سرطانهای پوست ، کارسینوم سلول بازال و کارسینوم سلول سنگفرشی ، غیر ملانوم هستند و بندرت تهدید کننده زندگی هستند. تقریباً همه سرطان های پوست – 95٪ – سرطان سلول پایه و سلول سنگفرشی هستند.آنها به آرامی رشد می کنند ، به ندرت فراتر از پوست گسترش می یابند ، به راحتی شناسایی می شوند و معمولاً بهبود می یابند. کارسینوم سلول بازال ، که تقریباً 3 مورد از 4 سرطان پوست را تشکیل می دهد ، کمترین رشد را دارد. کارسینوم سلول سنگفرشی تا حدودی تهاجمی تر است و تمایل بیشتری به گسترش دارد. علل قرار گرفتن زیاد در آفتاب علت اصلی سرطان پوست است. نور خورشید دارای اشعه ماورا بنفش (UV) است که می تواند DNA سلولهای پوست را از راه هایی که منجر به سرطان می شود ، تغییر دهد. سرطان پوست به طور معمول در افراد روشن پوست که زمان زیادی را در محیط آزاد می گذرانند بیشتر دیده میشود. ملانوم با آفتاب سوختگی تاول زده مرتبط است. به نظر می رسد فقط یک مورد از این افتاب سوختگی در دوران کودکی خطر ابتلا به ملانوم در زندگی را دو برابر می کند.کار منظم در کنار برخی از مواد شیمیایی و سایر موارد شناخته شده در ایجاد سرطان، ممکن است احتمال ابتلا به سرطان پوست غیر ملانوم را افزایش دهد ، از جمله:• قطران زغال سنگ• رادیوم• حشره کش ها با ترکیبات غیر آلی آرسنیک
چه کسی به سرطان پوست مبتلا می شود؟ سرطان پوست تمایل به تأثیر بر روی افراد روشن پوست دارد زیرا این افراد با کمترین میزان ملانین در پوست خود متولد می شوند. اشخاص بلوند و چشم آبی و با موی قرمز اشخاص آلبینیسمافراد مبتلا به کک و مک یا خال های زیاد ممکن است در برابر ملانوم آسیب پذیرتر باشند. افراد تیره پوست امکان ابتلا به سرطان پوست را دارند اما به ندرت اتفاق می افتد و معمولاً در نواحی روشن تری از بدن مانند کف پا یا زیر ناخن یا انگشتان پا بروز میکند.مکانهایی که دارای آفتاب شدید هستند، سهم بیشتری از افراد مبتلا به سرطان پوست را دارند. این مورد بیشتر در جاهایی دیده می شود که افراد روشن پوست از مناطق کم آفتابی تر به انجا مهاجرت می کنند ، مانند استرالیا ، که بیشتر توسط مردم روشن پوست از نژاد ایرلندی و انگلیسی اسکان داده می شود.مردان حدودا 3 برابر بیشتر از زنان به سرطان پوست مبتلا می شوندو در سنین بالاتر احتمال آن بیشتر است. بیشتر افراد تشخیص داده شده بین 45 تا 54 سال هستند ، اگرچه امروزه افراد جوان تر نیز تحت تأثیر قرار گرفته اند. اگرهر یک از اقوام نزدیک به سرطان پوست مبتلا باشند احتمال درگیری دیگر بستگان افزایش می یابد. درمان شناسایی و درمان سریع سرطان پوست بسیار اهمیت دارد. پزشک ممکن است از یک یا چند روش مختلف برای از بین بردن ، برداشتن یا جلوگیری از رشد سلول های سرطانی استفاده کنداز جمله:• عمل جراحی• سرما درمانی• تابش – تشعشع• شیمی درمانی یا فتوشیمی درمانی• لیزر درمانی• ایمنی درمانی• درمان هدفمند هنگامی که فردی به سرطان پوست مانند کارسینوم سلول بازال ، کارسینوم سلول سنگفرشی و ملانوم مبتلا شد این احتمال وجود دارد که دوباره عود کند یا در عرض چند سال تومور جدیدی ایجاد شود ، بنابراین لازم است پوست بیمار به طور منظم بررسی شود تا در صورت بروز مجدد شناسایی زود رس انجام گردد.
عوامل ایجاد سرطان پوست سرطان پوست زمانی ایجاد می شود که یکی از سه نوع سلول که پوست شما را تشکیل می دهند به طور غیر طبیعی تکثیر شود.این سلولهاهمانطور که رشد می کنند و بدون توقف تقسیم می شوند ، می توانند متاستاز کنند. این بدان معنی است که از طریق سیستم لنفاوی شما به مکان های دیگر بدن گسترش می یابند.بیشتر سرطان های پوست در اثر قرار گرفتن در معرض نور ماورا بنفش (UV) ایجاد می شوند. وقتی از پوست خود محافظت نمی کنید ، اشعه ماورا بنفش نور خورشید یا تخت های برنزه می تواند به DNA پوست شما آسیب برساند. وقتی DNA تغییر می کند ، نمی تواند به درستی رشد سلول های پوستی را کنترل کند و منجر به سرطان میشود.
چه کسی بیشتر در معرض خطر است؟
سرطان پوست غیر ملانوم و ملانوم علل مشترک زیادی دارند. بعضی را می توان و برخی دیگر را نمی توان کنترل کرد.
آسیب خورشید اگر سابقه آفتاب سوختگی دارید یا زمان زیادی را در آفتاب سپری کرده اید ، احتمال ابتلا به سرطان های پوستی ملانوم و غیر ملانوم در شما افزایش می یابد.
پوست ، چشم ها و موهای روشن هرچه رنگدانه های پوست شما کمتر باشد ، سلول های شما در برابر اشعه های خطرناک UV اسیب پذیرتر است. اگر پوست شما تیره باشد ، سرطان پوست نادر است اما هنوز ممکن است به ملانوم مبتلا شوید.
محل جغرافیایی اگر در آب و هوای گرم یا ارتفاع زیاد زندگی می کنید ، در معرض میزان بیشتری از اشعه ماورا بنفش خورشید قرار دارید که می تواند باعث افزایش احتمال ملانوم شود.
سن با گذشت سالها ، شما در معرض اشعه های ماورا بنفش آسیب رسان بیشتری قرار میگیرید. به نظر می رسد بیشتر غیر ملانوماها در بزرگسالان 50 سال و بالاتر دیده می شود.
سابقه سرطان پوست اگر فردی قبلاً به سرطان پوست غیر ملانوم مبتلا شده باشد ، به احتمال زیاد دوباره به آن مبتلا می شود. و اگر کسی در خانواده فرد به آن مبتلا شده باشد ، شانس ابتلای فرد نیز افزایش می یابد. در مورد ملانوم نیز همین طور است. اگر پدر یا مادر یا خواهر و برادری دارید که ملانوما داشته باشد ، احتمال ابتلا به آن نیز افزایش می یابد.
جنسیت مردان بیشتر از زنان به سرطان پوست غیر ملانومی مبتلا می شوند. با این حال ، احتمال ابتلا به ملانوم در زنان زیر 50 سال بیشتر از مردان هم سن آنها است.
قرار گرفتن در معرض سموم کار با مواد شیمیایی مانند آرسنیک و قرار گرفتن در معرض اشعه می تواند به سلول های پوست آسیب برساند و احتمال ابتلا به سرطان پوست را در شماافزایش دهد.
داشتن خال هرچه تعداد خال بیشتر باشد ، احتمال ابتلا به ملانوم بیشتر است.
سیستم ایمنی ضعیف اگر سیستم ایمنی بدن فردی به خطر بیفتد ، بدن او نمی تواند با سرطان مبارزه کند.
آیا می توانید از سرطان پوست جلوگیری کنید؟ بهترین اقدام شما در جلوگیری از سرطان پوست این است که با انجام موارد زیر خود را در برابر اشعه های مضر خورشید محافظت کنید: • با کرم ضد آفتاب از پوست خود محافظت کنید (حداقل SPF 30)• کلاه لبه دار بپوشید• هنگام تابش شدید خورشید ، از قرارگیری در فضای باز خودداری کنید • هرگز از تخت برنزه استفاده نکنید شما همیشه نمی توانید از سرطان پوست جلوگیری کنید. اما معاینات منظم پوست می تواند به شما در شناسایی زودهنگام ابتلا به آن کمک کند. سرطان پوست هرچه سریعتر تشخیص داده و درمان شود ، درمان آن آسان تر است.
خالها و غربالگری سرطان پوست خال ها می توانند با سرطان پوست در ارتباط باشند. این امر به ویژه اگر سابقه خانوادگی سرطان پوست مرتبط با خال داشته باشید ، بیشتر صدق می کند.علاوه بر محدود کردن قرار گیری در معرض نور خورشید و استفاده از کرمهای ضد آفتاب ، بررسی خال ها در تشخیص زودهنگام ملانوم (کشنده ترین نوع سرطان پوست) و درمان کمک می کند.
برنامه غربالگری سرطان پوست اگر خال های جدید در بدن میبینید یا یکی از نزدیکان شما سابقه ملانوم دارد ، باید ماهانه یک بار بدن خود را معاینه کنید. بیشتر خال ها خوش خیم (غیر سرطانی) هستند. خال هایی که از نظر پزشکی بیشتر مورد توجه قرار می گیرند شامل خال هایی هستند که نسبت به سایر خال های موجود یا آنهایی که برای اولین بار در بزرگسالی ظاهر می شوند متفاوت میباشند.اگر متوجه تغییر رنگ یا ظاهر خال شدید ، باید از یک متخصص پوست بخواهید آن را ارزیابی کند. همچنین باید خال ها را بررسی کنید که آیا خونریزی ، ترشح ، خارش ، پوسته پوسته شدن یادرد دارند؟
هنگام بررسی خال های خود به دنبال چه چیزی باشیم؟پوست خود را با آینه معاینه کنید. به مناطقی از پوست خود که اغلب در معرض آفتاب قرار دارند ، مانند دست ها ، بازوها ، سینه و سر ، بسیار توجه کنید.ABCDE مواردزیر علائم مهم خال هایی هستند که می توانند باعث سرطان پوست باشند. اگر یک خال علائم ذکر شده در زیر را نشان داد ، فوراً توسط یک متخصص پوست بررسی شوید:• asymmetry عدم تقارن: نیمی از خال با نیمه دیگر مطابقت ندارد• border حاشیه: حاشیه یا لبه های خال بهم ریخته یا نامنظم است• colorرنگ: خال دارای رنگهای مختلف است یا دارای سایه هایی از رنگ برنز ، قهوه ای ، سیاه ، آبی ، سفید یا قرمز است• diameterقطر: قطر خال از پاک کن مداد بزرگتر است• Evolving تکامل: به نظر می رسد خال از دیگر خالها متفاوت است و / یا از نظر اندازه ، رنگ و شکل تغییر کرده است.به خاطر داشته باشید که برخی از ملانوم ها ممکن است کوچکتر باشند و یا با ویژگی های دیگر متناسب نباشند. شما همیشه باید به خالهای جدید مشکوک باشید. اگر متوجه یک خال جدید شدید ، در اسرع وقت به متخصصین پوست مراجعه کنید. آنها خال را معاینه می کنند و (در صورت لزوم) نمونه برداری از پوست انجام می دهند. اگر سرطان پوست تشخیص داده شود ، بیوپسی می تواند میزان نفوذ به عمق پوست را نشان دهد. متخصص جراحی پوست برای تصمیم گیری در مورد نحوه درمان خال به این اطلاعات نیاز دارد. شایعترین محل ایجاد ملانوم در مردان ، ناحیه پشت است. در زنان ، ساق پا است.همانطور که قبلا گفته شد در ایران ناحیه پاشایعترین محل ایجاد ملانوم است.
نکاتی که باید در غربالگری سرطان پوست در نظر بگیرید هنگام غربالگری خال های شما برای سرطان پوست این نکات را به خاطر بسپارید: •از یک آینه تمام قد استفاده کنید. از سر خود شروع کرده و به سمت پایین حرکت کرده و تمام نواحی بدن (از جمله قسمت جلو ، پشت و کناره های هر ناحیه و ناخن ها و انگشتان پا) را ببینید. همچنین باید قسمت های “پنهان” را بررسی کنید: بین انگشتان دست و پا ، کشاله ران ، کف پاها و پشت زانوها. فراموش نکنید که پوست و گردن خود را به طور کامل از نظر خال بررسی کنید. از آینه دستی استفاده کنید یا از یکی از اعضای خانواده بخواهید تا به شما کمک کند تا به این مناطق نگاه کنید. • تمام خال های بدن و شکل ظاهری آنها را ردیابی کنید. از ضایعات عکس های دوره ای بگیرید و به این ترتیب در صورت تغییر خال ها متوجه خواهید شد. اگر آنها به هر روشی تغییر کردند (در رنگ ، شکل ، اندازه ، حاشیه و غیره) و یا سایر ویژگی های ABCDE را نشان دادند ، به پزشک مراجعه کنید. همچنین ، اگر خال های جدیدی دارید که به نظر شما مشکوک است ، به پزشک مراجعه کنید.
علائم سرطان پوست چیست؟
شایع ترین علامت هشدار دهنده سرطان پوست تغییر روی پوست ، به طور معمول یک خال یا لکه جدید یا تغییر خال موجود است.کارسینوم سلول بازال ممکن است به صورت یک برجستگی کوچک ، صاف ، مرواریدی یا مومی روی صورت ، گوش ها یا گردن و یا به صورت ضایعات صاف صورتی ، قرمز یا قهوه ای در تنه یا بازوها و پاها ظاهر شود. کارسینوم سلول سنگفرشی می تواند به صورت یک برجستگی سفت ، قرمز یا به صورت یک لکه صاف که ممکن است خونریزی کرده و پوسته پوسته باشد ، ظاهر شود. ملانوم معمولاً به صورت تکه یا برآمدگی رنگی ظاهر می شود اما می تواند قرمز یا سفید نیز باشد. ممکن است شبیه یک خال معمولی باشد ، اما معمولاً ظاهری نامنظم تر دارد.
تشخیص پزشکان معمولاً با انجام نمونه برداری سرطان پوست را تشخیص می دهند. ابتدا مقداری بی حسی موضعی دریافت خواهید کرد ، به این معنی که فقط آن ناحیه از پوست بی حس می شود. سپس پزشک شما نمونه کوچکی از پوست را برمیدارد.یک متخصص نمونه را زیر میکروسکوپ بررسی می کند تا ببیند آیا سرطان است یا خیر.
درمان نوع سرطان پوست ، اندازه و محل ان از جمله مواردی است که بر نحوه درمان آن تأثیر می گذارد.اگر به سرطان پوست غیر ملانوم (سرطان سلول پایه یا سلول سنگفرشی) مبتلا هستید ، درمان شما ممکن است شامل موارد زیر باشد: • برداشتن سرطان پوست پزشک متخصص می تواند این کار را در مطب خود انجام دهد. پزشک با چاقوی جراحی سرطان پوست و یک لبه کوچک از پوست با ظاهر طبیعی را از برمیدارد. • جراحی mohs(برای موارد پرخطر). پزشک لایه به لایه سرطان پوست را برداشته و هر یک را زیر میکروسکوپ بررسی می کند.• برش الکتریکی و کورتاژ. این عمل 5 دقیقه یا کمتر به طول می انجامد. در ناحیه آسیب دیده بیحسی خواهید داشت. پزشک از دستگاه اسکوپ فلزی و به دنبال آن سوزن برقی برای برداشتن سلول های سرطانی پوست استفاده می کند.• جراحی انجمادی. این کار در مطب پزشک انجام خواهد شد. پزشک از اسپری ، پنبه یا وسیله ای فلزی به نام کرایوپروب استفاده خواهد کرد تا نیتروژن مایع بسیار سرد را به سرطان وارد کند. سلولهای سرطانی و سلولهای اطراف آن یخ می زند. پوست یخ زده یک پوسته ایجاد می کند که در نهایت می ریزد و جای زخم سفیدی ایجاد می کند.• کرم های شیمی درمانی پوست. پزشک کرم یا ژل برای شما تجویز می کند تا در خانه در ناحیه ای از پوست که در آن رشد های پیش سرطانی دارید یا مستقیماً روی سرطان پوست استفاده کنید.
اگر ملانوم دارید ، ممکن است درمان شما شامل موارد زیر باشد:• برداشتن بافت سرطانی پوست• بررسی گره های لنفاوی مجاور برای بررسی اینکه آیا سرطان گسترش یافته است یا خیر• اگر سرطان در بدن فرد گسترش یافته باشد ، میباید دارو مصرف شود.داروهای بیولوژیکی ، سلولهای سرطانی را هدف قرار می دهند یا برای مقابله با سرطان با سیستم ایمنی بدن شما همکاری می کنند.• اگر ملانومای پیشرفته وجود داشته باشد ، پرتودرمانی انجام می شود شیمی درمانی با غلظت بالا در اندام مبتلا گاهی استفاده میشود.
پیشگیری برای پیشگیری از سرطان پوست این نکات را دنبال کنید:• هر روز از کرم ضد آفتاب استفاده کنید. این کرم باید دارای ضریب محافظت در برابر آفتاب (SPF) حداقل 30 باشد و باید “دارای طیف گسترده ای” باشد ، یعنی از اشعه UVA و UVB محافظت کند. 15 دقیقه قبل از بیرون رفتن از منزل، کرم را استفاده نمایید. وقتی بیرون هستید هر 80 دقیقه و بیشتر اوقات هنگام شنا یا تعریق مجددا کرم را استفاده کنید.• لباس ، لوازم آرایشی و لنزهای تماسی را که محافظت در برابر اشعه ماورا UV بنفش دارند را انتخاب کنید.• عینک آفتابی با محافظت کامل در برابر اشعه ماورا بنفش و کلاه لبه دار برای سایه انداختن روی صورت و گردن خود انتخاب کنید.• اگر بچه دارید ، الگوی خوبی برای محافظت در برابر آفتاب باشید و به کودک کمک کنید تا یاد بگیرد چگونه از پوست خود به خوبی مراقبت کند.• حداقل ماهی یک بار پوست خود را چک کنید.این امر به شما کمک می کند تغییرات و رشدهای جدید را مشاهده کنید. • سعی کنید از ساعت 10 صبح تا 4 بعدازظهر ، (ساعات اوج تابش (UVB ، تا حد امکان از خورشید دور باشید. اشعه UVA ، که باعث پیری زودرس پوست و شروع سرطان های پوست می شود ، در تمام طول روز وجود دارد. ضایعات پوستی مشکوک را بلافاصله به پزشک گزارش دهید ، خصوصاً اگر خال هایی با ظاهر غیر طبیعی دارید یا سابقه خانوادگی ملانوم دارید.• سالانه چک خالهای بدن را انجام دهید. کلینیک جراحی آنکولوژی دکتر اکرمی به سوالات شما در زمینه سرطانهای پوست پاسخ میدهد.تشخیص و درمان انواع سرطانهای پوست توسط تیم جراحی دکتر اکرمی مطابق با استانداردهای بین المللی انجام میشود.درمانهای پیچیده ای مانند ILP که در مراکز محدودی در دنیا در حال انجام است توسط دکتر اکرمی انجام میشود.شرکت دکتر اکرمی در کورس فشرده درمان ملانوم دریونان که توسط جامعه جراحی سرطان اروپا برگزار شد.
به تمرینات خود برگردید ورزش یکی از بهترین کارهایی است که هرکسی می تواند برای سلامتی خود انجام دهد و افراد مبتلا به ملانوم نیز از این قاعده مستثنی نیستند. شما فقط باید چند دستورالعمل کلی را دنبال کنید:بلافاصله بعد از جراحی هیچگونه تمرین ورزشی سنگین انجام ندهید.بخاطر داشته باشید که ممکن است درمان ملانوم بر توان شما تأثیر بگذارد. حتی اگر قبل از تشخیص بسیار فعال بودید ، پس از بازگشت به تمرینات به آرامی شروع کنید.اگر درمان شما را خسته می کند ، در ساعاتی از روز که بیشترین انرژی را دارید ، ورزش کنید.تا زمانی که پوست خود رااز آفتاب محافظت نکنید ، تمرینات در فضای باز انجام ندهید.همیشه با تیم مراقبت های بهداشتی خود در مورد انواع فعالیت هایی که در طول بهبودی بهتر است صحبت کنید.