پورت کت پورت کت وسیله ای برای دسترسی عروقی است و شامل قرار دادن یک لوله پلاستیکی نازک (کاتتر) در داخل ورید مرکزی بمنظور انجام شیمی درمانی، آزمایشات خونی و دادن دارو یا مایعات و غذای وریدی برای مدت چند هفته ، ماه یا حتی سال است. پورت قابل کاشت زیر جلدی شامل یک مخزن کوچک و یک استوانه پلاستیکی یا فلزی( که معمولاً دقیقاً در زیر استخوان ترقوه قرار می گیرد) میباشد و به کاتتری متصل میگردد که وارد رگ گردن می شود. این قطعات ممکن است ماهها تا سالها یا به طور دائمی زیر پوست فرد باقی بمانند. سوزن از طریق پوست به درون غشای سیلیکونی در بالای دریچه مخزن دسترسی پیدا میکند. رایج ترین کاربرد کاتتر پورت ، تزریق داروهای شیمی درمانی است که باید در رگ بسیار بزرگ ( مرکزی ) که در آن جریان خون زیادی برای رقیق سازی دارو وجود دارد ، منتقل شود. آماده سازی قبل از کاتتر گذاری قبل از انجام این روش ، ممکن است آزمایش خون انجام شود تا عملکرد کلیه و لخته شدن خون مشخص شود. بیمار باید بارداری خود و تمام داروهای مصرفی را حتی دارو های گیاهی به پزشک خود اطلاع دهد و وی را از هرگونه حساسیت ، به ویژه به داروهای بیهوشی موضعی یا عمومی یا مواد حاجب یا دستکش لاتکس ، مطلع کند. به بیمار آموزش داده می شود که بعد از نیمه شب قبل از عمل دیگرغذا و مایعات نخورد، و اگر مبتلا به دیابت میباشد باید در مورد تنظیم داروها و دوز انسولین در روز عمل از پزشک خود دستورالعمل دریافت کند. کاتتر گذاری چگونه انجام می شود؟ قرار دادن کاتتر پورت در یک اتاق مخصوص انجام می شود . روی یک میز فلوئوروسکوپی که می توان تصویربرداری اشعه ایکس هم زمان را انجام داد تا اطمنینان حاصل شود که کاتتر به درستی در رگ مورد نظر قرار گرفته باشد.گاهی این کار در اتاق ریکاوری انجام میشود. پوست با داروهای ضد عفونی کننده تمیز می شود و با استفاده از داروی بی حسی موضعی بیحس می شود. از سونوگرافی برای یافتن محل عبور سوزن برای ورید مناسب استفاده میشود. قرار دادن کاتتر پورت یک جراحی سر پایی است و به برش پوستی به طول حدود دو و نیم سانتی متر نیاز دارد. این برش با بی حسی موضعی در زیراستخوان ترقوه ایجاد می شود. کاتتر به پورت متصل می شود ، زیر پوست قرار می گیرد و سپس وارد رگ گردن می شود و پورت زیر پوست قرار می گیرد. برش با بخیه های قابل جذب بسته می شود. برداشتن کاتتر پورت نیز مشابه است ، اما بدون نیاز به سوراخ کردن ورید. برش مشابهی بعد از تمیز کردن با ضد عفونی کننده پوست و بی حسی موضعی ایجاد خواهد شد. پورت و کاتتر برداشته شده و برش با بخیه های قابل جذب بسته می شود. برداشتن پورت سریعتر و معمولاً بدون نیاز به آرام بخش انجام می شود. چه زمانی بهبودی حاصل میشود؟ داروی آرام بخش ممکن است باعث آرامش یا خواب آلودگی شود. بعد از عمل ممکن است برای چند روز کبودی ، تورم و حساسیت موضعی وجود داشته باشد. داروهای مسکن می توانند مفید باشند. ضروری است حدود یک هفته دوش نگیرید. تا زمان بهبود کامل زخم شنا نکنید. به غیر ازمتخصصین و یا پرستاران انکولوژی ، به هیچ کس اجازه دسترسی به پورت را ندهید. برای جلوگیری از گرفتگی کاتتر ، باید بعد از هر بار استفاده با داروی ضد لخته خون شستشو داده شود. مزایا و خطرات پورت کت چیست؟ داشتن پورت اجازه می دهد داروهایی که ممکن است برای رگهای کوچک آسیب زا باشند مستقیماً به داخل رگهای بزرگ مرکزی تزریق شوند و در آنجا با مقدار زیادی جریان خون رقیق شوند. بدون نیاز به جستجوی رگها می توان مستقیماً به پورت دسترسی داشت. یک پورت می تواند سالها در محل خود باقی بماند ، اما باید هر ماه با استفاده از داروی ضد لخته خون ، آن را شستشو داد. تصمیم گیری در مورد برداشتن پورت توسط متخصص انکولوژی انجام می شود. هر روشی که شامل قرار دادن کاتتر در داخل رگهای خونی باشد ، خطرات خاصی مانند خونریزی و کبودی ، آسیب به رگ خونی یا عفونت را به همراه دارد. عوارض شدید که در حدود 1 درصد از بیماران رخ می دهد ، به شرح زیر است: اگر کاتتر به درستی کارگذاری نشود یا عفونتی در جریان خون وجود داشته باشد ، می تواند آلوده شود. این عفونت ممکن است با قرمزی و تورم در اطراف پورت یا تب های غیر قابل توجیه آشکار شود که بعضاً با موفقیت با آنتی بیوتیک های داخل وریدی قابل درمان است ، با این حال ، غالباً باید پورت آلوده برداشته شود و قبل از جایگزینی پورت جدید ، زخم بهبود یابد. کاتتر ممکن است توسط لخته خون مسدود شود و هنگامی مشخص می شود که خون پس از دسترسی به جریان طبیعی ندارد. این مشکل بعضی اوقات با تزریق داروهای حل کننده لخته با موفقیت قابل درمان است ، با این حال ، غالباً باید کاتتر پورت غیرفعال شده برداشته و جایگزین شود.
برای اطلاعات بیشتر با این شماره تماس بگیرید 09024446280
کلینیک جراحی انکولوژی دکتر مجید اکرمی
الگویی نوین در مراقبت سرطان
